slide slide slide slide

Edukacja

Japonia

Japonia, Nippon, Kraj Wschodzącego Słońca i Kraj Kwitnącej Wiśni. Rozciągnięty na Pacyfiku łukiem o długości 2400 km, archipelag składa się z prawie 3900 wysp i wysepek. Tylko cztery z nich są naprawdę duże: Hokkaido na północy, chłodna jak Skandynawia, Honsiu, na której leży większość ważniejszych miast, zalesiona Sikoku i po włosku rozsłoneczniona Kiusiu na południu. 70 % powierzchni Japonii stanowią góry; jeden łańcuch górski nosi nazwę Japońskich Alp. Bardzo wiele gór jest pochodzenia wulkanicznego.

obrazekhttp://www.flickr.com/photos/25228175@N08/4549363374/

Geografia

Przyczyn trzęsień ziemi i eksplozji wulkanów trzeba szukać w budowie geologicznej archipelagu, który przed milionami lat był  podwodnym pasmem górskim, wydźwigniętym następnie z dna oceanu. Grawimetry, urządzenia sygnalizujące wybuch wulkanu i sesjmografy nigdy tu nie próżnują: te ostatnie rocznie notują 7000-8000 wstrząsów, na szczęście, w większości nieodczuwalnych. Trzęsienia ziemi spowodowane działalnością wulkanów nie są groźne, dużo gorsze są te wywołane ruchami tektonicznymi: różnica między najwyższym szczytem Japonii, świętą górą Fudzi, a oceanicznym Rowem Japońskim wynosi 14 km – tak wielka różnica poziomów na przestrzeni 200 km powoduje przemieszczanie się warstw ziemi. Fale morskie wywołane działaniem sił podwodnych, tsunami, osiągają wysokość kilkudziesięciu metrów. Wyspy japońskie nawiedzane są także przez tropikalne burze zwane tajfunami.

Japonia to kraj pełen sprzeczności: liczne katastrofy naturalne dotykają społeczeństwa, które uchodzi za wzór nieprzeniknionego spokoju, ludzie, którzy tak cenią przyrodę mieszkają w największych miastach, ceniący powolność i spokój zbudowali najszybszą kolej. To kraj, gdzie chyba najłatwiej dostrzec przeplatanie się cenionej tradycji z nowoczesnością.

Kuchnia

Tradycyjna kuchnia japońska słynie w świecie z dwóch potraw: tempury i sushi. Tempura to kawałki ryb lub krabów smażone w oliwie bezpośrednio przed podaniem, często na oczach gościa. Sushi składa się z trzech warstw: ciasta z gniecionego, zaprawionego octem ryżu, do którego wkłada się kawałki surowych ryb, jajek lub jarzyn owiniętych płatkami czarnych wodorostów, zwanych nori. Japonia znana jest także z ceremonii herbacianej, chanoyu, wywodzącej się z XV wieku. W jej czasie należy przestrzegać bardzo skomplikowanych reguł, dzięki którym ceremonia jest pełna prostoty i harmonii. Mistrzostwo w praktykowaniu ceremonii herbacianej nie oznacza wyłącznie zaznajomienia się z wieloma gatunkami herbaty i sposobami jej przyrządzania: obejmuje także wiedzę o architekturze, ogrodach, ceramice, kaligrafii, historii i religii.

obrazekhttp://www.flickr.com/photos/digi_photo_frame/5573916061/

Ikebana

Japończycy znani są z zamiłowania do kwiatów. Japonię nazywa się przecież Krajem Kwitnącej Wiśni. Kwitnące wiśnie i śliwy, ( pełniące wyłącznie funkcję dekoracyjną - ich owoce w Japonii są niejadalne), przyciągają rzesze Japończyków, którzy opuszczają miejskie domy i urządzają pikniki czcząc w ten sposób nadejście wiosny. Ten zwyczaj nazywa się Hanami, czyli “oglądaniem kwiatów”.

Ikebana to sztuka układania kwiatów. Istnieje wiele stylów ikebany; niektóre są proste, inne bardzo skomplikowane, ale wszystkie nadają ułożeniu kwiatów znacze-nie symboliczne. Najbardziej popularnym układem jest forma trójkąta symbolizująca zjednoczenie i wzajemna harmonię trzech czynników: nieba, człowieka i ziemi. Tworzą one trzy osie, na których gnie się gałązki – jedną kieruje się w górę, w powietrze, drugą w bok, do ziemi, a trzecią przegina się w dół, do wody. Do ikebany używa się nie tylko kwiatów, wykorzystuje się gałązki drzew i krzewów, trawy oraz mchy. Ważne jest stworzenie takiej kompozycji, która zmieniać się będzie w ciągu kilku dni swojego żywota: rozkwitające pąki, rozwijające się liście to przecież nic innego jak żywy organizm – ike-bana oznacza dosłownie “ożywiony kwiat”.

Transport

Oprócz doskonale Wam znanych samochodów, w Japonii szeroko wykorzystuje się także inne środki transportu – od rowerów do jednego z najszybszych pociągów na świecie. Superexpress Shin-kansen łączy największe miasta japońskie. Nigdy się nie spóźnia. Można nim przejechać prawie całą Japonię, od Hakaty na Kiusiu do Morioka w północnej części Honsiu. Podróżuje się nim z prędkością ponad 300 km/h. 540km trasę z Tokio do Osaki przebywa w za-ledwie dwie i pół godziny.W piśmie japońskim używa się trzech alfabetów. W ciągu pierwszych wieków n.e. Japończycy przejęli od Chińczyków pismo ideograficzne (kanji) i uzupełniali je w następnych stuleciach alfabetem sylabowym, czyli sylabariuszem. Kanji służą do zapisywania pojęć. Do zapisywania wyrazów, których nie da się wyrazić za pomocą kanji używa się dwóch rodzajów pisma fonetycznego: hiragana i katakana. Na tym trudność nie kończy się, bowiem o sensie poszczególnych wyrazów decyduje melodia wymawiania. I tak na przykład słowo “hasi” może znaczyć “pałeczki” lub “most”. W użyciu codziennym jest około dwóch tysięcy znaków kanji. W szkole podstawowej trzeba się nauczyć około tysiąca znaków w mowie i w piśmie. Drugi tysiąc trzeba opanować przed skończeniem szkoły średniej niższego stopnia. System edukacyjny Japonii przypomina polską strukturę szkolnictwa: najpierw dzieci uczęszczają do przedszkoli (3-6 lat). Później nauka obejmuje etapy szkoły podstawowej (6-12 lat), średniej niższego stopnia (12-15 lat), średniej wyższego stopnia (15-18 lat) i studiów. Rok szkolny zaczyna się w kwietniu, a kończy w marcu. Letnie wakacje trwają nieco krócej niż u nas – około półtora miesiąca. Dwa tygodnie ferii mają Wasi japońscy rówieśnicy w okresie noworocznym. Natomiast dzieci japońskie chodzą do szkoły również w sobotę, choć zajęcia tego dnia trwają trochę krócej.

Święta

3 marca obchodzone jest Święto Lalek (Hinamat-suri). Tego dnia każda dziewczynka otrzymuje przynajmniej jedna lalkę. Naj-częściej lalki przedstawiają dawny dwór cesarski i służą do celów dekoracyjnych. Ustawia się je na specjalnych podwyższeniach przy-krytych czerwonym suknem.

Natomiast 5 maja to Dzień Chłopców (Kodo-mo-no-hi). Zwolnieni ze szkoły, niczym samurajowie paradują po mieście z drewnianymi mieczykami przypiętymi do boku. Przed domami wywiesza się na wysokich tykach karpie kilkumetrowej długości, pyskiem skierowane do przodu. Te klejone, zszywane z papieru i tkaniny a potem malowane ryby są symbolem wytrwałości i dzielności (muszą przezwyciężyć wiele przeszkód w czasie wędrówek wśród porywistych prądów rzecznych).

15 listopada dziewczynki w wieku trzech lub siedmiu lat oraz pięcioletni chłopcy modlą się w świątyniach o dobre zdrowie. To święto nazywa się Schihi-go-san.

Origami, czyli składanie różnych form z kwadratowych kartek papieru, to ulubione zajęcie japońskich dzieci. Okazuje się, że z kartki papieru można zrobić prawie wszystko.

 

Bezpieczeństwo na drodzeROZWIŃ
Poniżej pozostałe artykuły:

Czy wiecie, że gdy w Japonii ktoś jest bardzo chory, jego krewni i przyjaciele modlą się o jego szybki powrót do zdrowia i składają aż tysiąc papierowych żurawi!

obrazekhttp://www.flickr.com/photos/beautifulcataya/2154433487/

Roboty

Pamiętacie zapewne popularne u nas kilka lat temu elektroniczne kurczaki, które piskiem sygnalizowały uczucie głodu czy pragnienia, albo modne dotychczas pluszate Furbie? Obok takich robotów jak wykrywacze min, tych pomagających starszym osobom w wykonywaniu codziennych czynności, humanoidów, medycznych endoskopów, używanych na liniach produkcyjnych, miniaturowych wozów strażackich docierających w najbardziej niebezpieczne miejsca czy maszyn nurkujących, ratujących życie topiącym się ludziom japońscy inżynierowie skonstruowali AIBO, skrót od Artificial Intelligence roBOt, pierwszego robota z osobowością. Pojawił się w roku 1999.

Ten wirtualny piesek zapoczątkował “wiek robotów” Lata osiemdziesiąte ubiegłego stulecia nazywane się dekadą komputerów osobistych, lata dziewięć-dziesiąte – dekadą Internetu. Naukowcy przypuszczają, że kiedyś, w przyszłości, obecne lata, nazwane zostaną dekadą inteligentnych robotów. AIBO, to obok takich robotów jak wykrywacze min, tych pomagających starszym osobom w wykonywaniu codziennych czynności, humanoidów, medycznych endoskopów, używanych na liniach produkcyjnych, miniaturowych wozów strażackich docierających w najbardziej niebezpieczne miejsca czy maszyn nurkujących, ratujących życie topiącym się ludziom Nasz piesek to chodzący komputer wyposażony w 6 emocji: szczęście, smutek, złość, zdziwienie, strach i niezadowolenie. I 4 pragnienia: miłości, odkrywania, poruszania się i potrzebę doładowania. Reaguje na czynniki zewnętrzne; gdy otoczony jest opieką i miłością wzrasta w nim poczucie szczęścia, odsunięty i zaniedbywany wyraża smutek i niezadowolenie. Jego charakter się zmienia zgodnie z tym, jak zwierzątko się rozwija: Jeżeli nie otrzyma odpowiedniej porcji uczucia, gdy jest szczenięciem i młodym psem wyrośnie na niezbyt przyjemnego osobnika. Warto wiedzieć, że nie jest wyposażony w przycisk “reset” – jeżeli nie uda nam się go dobrze wychować, należy kupić całe nowe oprogramowanie. Nie zawsze robi to, czego chcemy – “żyje” własnym życiem.

Poezja

Haiku (inaczej Hai kai, Hokku) to gatunek japońskiej poezji lirycznej powstały w XVII wieku i uprawiany do dziś. Haiku składa się z trzywersowych, nierymowanych strof, w których kolejne wersy mają rozpiętość 5 – 7 – 5 sylabową. Tematyka haiku jest bardzo rozległa, ujęta zwięźle, rzeczowo, często dowcipnie, a utwory zamknięte są zazwyczaj wyrazista pointą. Mistrzem tej formy poetyckiej był żyjący w XVII wieku japoński poeta Matsuo Basho. Poeci europejscy tłumaczyli, a nawet naśladowali haiku w okresie wzmożonego zainteresowania Wschodem na przełomie XIX i XX wieku. We współczesnej poezji polskiej nawiązywali do tej formy Stanisław Grochowiak i R.Krynicki.

Oto przykłady wierszy haiku:

Wróble pod okapem,

Myszy w suficie –

Niebiańskamuzyka.

Basho (1644-1695)

Padając na ziemię

Latawiec

Traci duszę.     Kubonta (1881-1924)

Pisarstwo

Chyba jestem bardzo zmęczony praca nad tysiącami liter

Skoro między znakiem i znakiem wznoszę przepastne mosty

Nie mam nic lepszego do usprawiedliwienia.Stanisław Grochowiak (1934-1976)

obrazekhttp://www.flickr.com/photos/solsken/5197299409/

Daruma

Japońska nieprzewracająca się lalka o nazwie Daruma, której oczy początkowo są puste, ma niezwykle interesująca historię. Daruma to imię prawdziwej postaci, trzeciego z książąt dawnego królewskiego rodu, który poszukując sensu istnienia zajął się medytacją. Miał nadzieję, że odnajdzie odpowiedzi na nurtujące go pytania. Spędził 9 lat siedząc bez ruchu naprzeciw ściany. Jak głosi podanie, resztę swego ponad 130-letniego życia poświęcił medytowaniu. Lekcja, jakiej doświadczył Daruma, może być ujęta w następujący sposób: “Nie obawiaj się upaść, tak długo, jak będziesz w stanie się podnieść. Przegrana nie rani dopóki próbujesz podnieść się ponownie. Postępuj w ten sposób, a rzeczy będą się miały coraz lepiej”. Stara przypowieść stała się później zaczątkiem filozofii Zen i Buddyzmu. W życiu nie można ustrzec się błędów; porażki są nieuniknione. Tę zasadę ilustruje właśnie lalka Daruma, która zawsze powraca do właściwej pozycji, kiedy próbuje się ją przewrócić. Tak więc, namaluj Darumie prawe oko i umieść ją gdzieś w swoim domu, w miejscu widocznym dla wszystkich. A kiedy uda Ci się osiągnąć swój cel, w szkole czy w życiu prywatnym, domaluj drugie oko Darumy jako symbol Twego sukcesu. Daruma zawsze pozostaje uśmiechnięta.